Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Translanguaging in groepswerk
Korte videoreportage over hoe je je leerlingen kan toelaten hun thuistaal in te zetten tijdens het groepswerk.
VideoNieuwPedagogisch begeleider -
CLIL Connect Conference: Save the date
Ontdek de kracht van verbinding in het onderwijs op de CLIL Connect Conference.
Ben jij een onderwijsprofessional of onderzoeker in CLIL en meertalig onderwijs? Dan is dit jouw kans om te verbinden, leren en groeien. Van de Noordzee tot de …tot
Nascholing of activiteitLeerkracht -
Ontmoetingsdag 2024: Handelingsgericht samenwerken voor en door onderwijsprofessionals
Wil je als onderwijsprofessional meer te weten komen over diversiteit in de schoolcultuur en andere onderwijsthema’s?
Schrijf je in voor de ontmoetingsdag van TOPunt Gent in samenwerking met Universiteit Antwerpen.
Verruim er je blik en je …Nascholing of activiteit -
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
ZOOschool website Antwerpen
Op deze site van ZOO Antwerpen vind je lespakketten, verhalen, spelletjes, foto's en filmpjes om een uitstap naar ZOO Antwerpen voor te bereiden of na te bespreken in de klas.
Website -
Krachtige professionalisering van je teamwerking
In professionele leergemeenschappen bundelen leraren hun krachten om onderzoekend en lerend het leerproces van hun leerlingen te optimaliseren en sámen krachtige onderwijspraktijken te ontwikkelen. Met onze begeleiding legt u de basis voor …
Nascholing of activiteit -
EDUbox ruimtelijke ordening: Interactieve video
Je kan deze les individueel en op een moment naar keuze volgen. Journaalanker Hanne Decoutere neemt je op sleeptouw om je op een interactieve manier te informeren over ruimtegebruik.
Interactieve oefening -
Astronomiegids: Star Walk 2
Starwalk is een app die je kan inzetten om verschillende sterrenbeelden, planeten en belangrijke hemellichamen te vinden.
App of softwareLeerkracht -
Natuurbetrokkenheid bij jongeren in het secundair onderwijs: Wetenschappelijk rapport en bevraging
UAntwerpen onderzocht in opdracht van Duurzaam Educatiepunt de wetenschappelijke literatuur over natuurbetrokkenheid in het secundair onderwijs. Het rapport gaat dieper in op de drempels en de hefbomen om jongeren meer te betrekken bij de natuur. …
Artikel -
EDUbox Ruimtelijk bewustzijn: Educatief materiaal
We willen allemaal ons leven doorbrengen op plaatsen waar we ons goed voelen. Kan dat nog, nu er in Vlaanderen steeds minder open, onbebouwde ruimte is? Bovendien beginnen we steeds vaker de gevolgen te ondervinden van de slechte ruimtelijke …
Downloadbaar lesmateriaal -
dynamoPROJECT: Praktijkvoorbeeld
In dit filmpje worden drie praktijkvoorbeelden getoond met getuigenissen van leerkrachten, leerlingen en experts over de meerwaarde om via dynamoPROJECT met een kunstenaar aan de slag te gaan in de klas. De mogelijkheden zijn eindeloos: Schakel …
Video -
The Differentiator: Bedenk een goede onderzoeksvraag
Om goede onderzoeksvragen te bedenken binnen elke orde van de Taxonomie van Bloom is deze differentiator een handige tool.
De tool is handig om cognitief sterke leerlingen die een verbredingsopdracht maken en leerlingen in de derde graad …
WebsiteGOK- of zorgcoördinator, ondersteuner, Ander