Week van het Nederlands 2022: Performance met opdrachten

Tijdens de Week van het Nederlands reizen de twee ambassadeurs van de Nederlandse taal langs scholen in Vlaanderen en Nederland om de veelzijdigheid van het Nederlands onder de aandacht te brengen. De performance van 2022, die aansluit op opdrachten en leuke taaluitdagingen in de Taalkrant is nu in zijn geheel online terug te kijken. 

Voor de Week van het Nederlands gingen ambassadeurs Raf Njotea en Joost Oomen aan de slag met het thema Schoonheid in de Nederlandse taal. In de performance De onmogelijke opgave om de ondergaande zon te bezingen - in 20 minuten geven ambassadeurs Raf Njotea en Joost Oomen leerlingen concrete handvatten om een mooie en originele tekst te schrijven.

In hun voorstelling kiezen Raf en Joost één specifiek voorbeeld van iets ‘adembenemends moois’ dat ze willen beschrijven: een zonsondergang. Bijna iedereen vindt dat wel mooi, maar dat zadelt ons ook meteen op met een probleem: hoe kan je iets wat zo’n cliché is geworden nog origineel beschrijven? En kan je iets wat mooi is wel echt vatten met woorden?

In de klas kun je met de performance aan de slag met verschillende vragen en opdrachten.

• Start bijvoorbeeld vooraf een discussie op door te vragen of leerlingen het Nederlands mooi vinden, en waarom wel of niet. Vinden ze een andere taal mooier? En wat vinden ze dan wél mooie woorden in het Nederlands? Hoe denken ze zelf dat ze iets als een zonsondergang origineel zouden kunnen beschrijven?
• Ook kunnen leerlingen aan de slag met de vijf stappen uit het 'recept' van Raf en Joost voor een mooie tekst: 1) Gebruik je zintuigen in je beschrijving 2) Maak gebruik van ritme in je zinnen 3) Maak gebruik van een terugkerend thema in je tekst 4) Wees concreet in plaats van abstract en 5) Maak gebruik van je persoonlijkheid. Hebben ze begrepen wat de ambassadeurs hiermee bedoelen? Hoe zouden ze dat zelf aanpakken?
• Ga concreet aan de slag met de eerste stap uit het 'recept': de zintuigen. Vraag de leerlingen om een stoel (of een ander concreet object in de klas) zo origineel en gedetailleerd mogelijk te omschrijven met behulp van ál hun zintuigen (ja, ook proeven en ruiken!). Breid deze opdracht vervolgens uit naar iets wat abstracter is, zoals de kleur rood. Al snel blijkt hoe divers de associaties zijn, en voor je het weet, heb je een gedicht gemaakt met de hele klas.

Andere stof die gebruikt kan worden:

• Een geschreven interview met de ambassadeurs 
• Een video waarin de ambassadeurs zich voorstellen
• Een video waarin we zes taaldilemma’s aan de ambassadeurs voorleggen. Leuk om aan de leerlingen zelf voor te leggen.
• De Taalkrant, en met name de acht taalopdrachten die daarin staan.

Over de ambassadeurs

Schrijver en dichter Joost Oomen is een gedreven performer en treedt op van Vlieland tot Pisa. Hij publiceerde de poëziebundels Vliegenierswonden (2011) en De Stort (2012), de (debuut)roman Het Perenlied in 2020 en het waargebeurde reisverslag Visjes in 2022. Hij maakte de vinylsingle Joost Oomen en schreef het chapbook De zon als hij valt (2016). Joost werd onder meer geselecteerd voor de Schrijfresidentie van deBuren en het Europese talentontwikkelingstraject CELA. joostoomen.com 

Raf Njotea is scenarist, columnist voor De Standaard en presentator. Hij schreef onder andere mee aan de Vlaamse tv-series Dertigers, Panna en Familie, en maakte samen met Lander Kennis de podcast Ouder voor de Vlaamse Radio 1, over het mysterieuze migratieverleden van zijn vader. Via opiniestukken en lezingen mengt Raf zich in het maatschappelijke debat rond thema’s als diversiteit, identiteit en taal. rafnjotea.com